Όλα για τα κάστανα!!

Πειρασμός χωρίς θερμίδες

Η εξαιρετική τους γεύση, οι χαμηλές θερμίδες και τα οφέλη τους για την υγεία μας τα κάνουν απαραίτητα για την καθημερινή μας διατροφή.
Tα κάστανα περιέχουν λιγότερες θερμίδες από όσες πιστεύουν οι περισσότεροι (160 Kcal/100 γρ.), ενώ ακόμα λιγότεροι γνωρίζουν ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα θρεπτικό τρόφιμο που όταν καταναλώνεται σε μέτριες ποσότητες μπορεί να μας προσφέρει μόνο οφέλη.

Γεύση και υγεία
• Τόνωση του νευρικού συστήματος: Χάρη στην υψηλή τους περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1 και Β2) και φυλλικό οξύ, τα κάστανα τονώνουν το νευρικό μας σύστημα.
• Χαμηλά σε λίπος: Σε αντίθεση με άλλους ξηρούς καρπούς, τα κάστανα περιέχουν αρκετό νερό και λιγότερο λίπος, ενώ δεν έχουν χοληστερόλη. Συγκεκριμένα, η περιεκτικότητά τους σε λίπος ανέρχεται περίπου στο 1-2%, όταν σε άλλους ξηρούς καρπούς το ποσοστό αυτό μπορεί να ξεπερνά ακόμα και το 50%.
• Ρύθμιση της χοληστερόλης: Τα κάστανα, όπως όλοι οι ξηροί καρποί, περιέχουν
ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία μειώνουν την «κακή» LDL χοληστερόλη, που είναι υπεύθυνη για τον αυξημένο κίνδυνο αθηρωμάτωσης (εναπόθεση λίπους στα τοιχώματα των αγγείων) και κατ’ επέκταση για την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
• Μείωση των επιπέδων γλυκόζης (σακχάρου) αίματος: Τα κάστανα αποτελούνται κυρίως από σύνθετους υδατάνθρακες (35%), φυτικές ίνες (7-8%), ενώ έχουν χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο, γι’ αυτό η μέτρια κατανάλωσή τους συστήνεται σε άτομα με διαταραχές των τιμών γλυκόζης ορού.
• Μυϊκή ενδυνάμωση: Τα κάστανα περιέχουν αρκετή ποσότητα πρωτεΐνης, της οποίας η βιολογική αξία είναι εφάμιλλη με αυτήν του αβγού και αφομοιώνεται εύκολα από τον οργανισμό.
• Ιδανικά για άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση: Η υψηλή περιεκτικότητά τους σε κάλιο και το χαμηλό ποσοστό νατρίου συμβάλλουν στον έλεγχο των επιπέδων της πίεσης αναδεικνύοντας τα κάστανα στην καλύτερη επιλογή γι’ αυτούς που αντιμετωπίζουν ανάλογο πρόβλημα.

Της Μαριέτας Μαρκούση, κλινικής διαιτολόγου - διατροφολόγου, Β.Sc., Επιστημονική Ομάδα «Απίσχνανσις - Λόγω Διατροφής»

O καρπός του χειμώνα! Τα κάστανα, ψητά, ωμά ή βραστά, σε σάλτσες γέμιση ή σούπες, είναι η χαρά του μπον βιβέρ αλλά και του... κρυολογημένου αφού είναι τονωτικά.

Μια καστανιά εκεί ψηλά...
Οι καστανιές ευδοκιμούν σε ορεινά μέρη. Πρόκειται για δέντρο πολύ ανθεκτικό, που συνήθως φτάνει σε μεγάλη ηλικία. Τα επιμήκη, σε σχήμα λοβού φύλλα του γίνονται κίτρινα το φθινόπωρο, την εποχή που ωριμάζουν τα κάστανα, οπότε πέφτουν από το δέντρο μαζί με το αγκαθωτό εξωτερικό τους κέλυφος. Περιέχουν καστανίνη, τανίνη, εσκουλίνη, σαπωνίνες. Τα κάστανα περιέχουν υδατάνδρακες, αζωτούχες ουσίες, ίνες και μεταλλικά άλατα (κυρίως κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο).

Χρησιμότητα
Για αιώνες το κάστανο ήταν βασικό είδος διατροφής όπως είναι σήμερα το στάρι και το καλαμπόκι. Οι έλληνες, γάλλοι, ισπανοί και ιταλοί χωρικοί πήγαιναν στα χωράφια με την τσέπη γεμάτη κάστανα για να τσιμπολογάνε όσο δούλευαν. Στα κάστανα βασίζονταν ακόμα και σε εποχές κακής σοδειάς. Σε τέτοιες περιπτώσεις τα άλεθαν για να τα κάνουν αλεύρι ώστε να φτιάξουν στη συνέχεια ψωμί και, στην καλύτερη περίπτωση, κουλούρια ή σούπα.

Ιδιότητες
Τα φύλλα της καστανιάς, η φλούδα της και ο καρπός της έχουν σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες. Ρίχνουν τον πυρετό, είναι αποτελεσματικά σε βήχα και κοκίτη, σταματούν τη διάρροια (ωμά ή ψητά), τους πόνους των αιμορροΐδων (τοποθετούνται βρασμένα στο επίμαχο σημείο), ενώ ανακουφίζουν μέχρι και από τον πόνο των παρωνυχίδων. Είτε ως αφέψημα είτε ως επιθέματα, έχουν αποχρεμπτικές ιδιότητες και είναι πολύτιμα για την αντιμετώπιση των ρευματισμών, την καταπολέμηση του πυρετού και της βαρυστομαχιάς.


Οι κρυφές χάρες του κάστανου
• Ένα κρασοπότηρο με αφέψημα φύλλων καστανιάς πριν από το φαγητό ανοίγει την όρεξη.
• Στο παρελθόν, για την αντιμετώπιση της δυσεντερίας χρησιμοποιούσαν νερό στο οποίο είχαν βράσει φλούδες καστανιάς.
• Το 17ο αιώνα η συνταγή του Culpepper για ένα απλό φάρμακο κατά του βήχα και της αιμόπτυσης είχε ως εξής: ξεραίνετε ξεφλουδισμένα κάστανα και τα κάνετε σκόνη την οποία ανακατεύετε με μέλι.


Μία τονωτική και πολύ γευστική σούπα κάστανου για τις κρύες μέρες του χειμώνα!!

Τα υλικά που χρειαζόμαστε είναι:
• 100 γρ. βούτυρο
• 2 καρότα κομμένα
• 2-3 μικρά κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα
• μία πρέζα κανέλα ή πιπέρι καγιέν
• μία πρέζα μοσχοκάρυδο
• 1/2 λίτρο ζωμό κοτόπουλου
• 15 περίπου κάστανα καθαρισμένα
• Αλάτι
• Μαύρο πιπέρι
• 1 κούπα κρέμα γάλακτος
• 2 λωρίδες μπέικον

Για να εκτελέσουμε τη συνταγή ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα:
• Τσιγαρίζουμε ελαφρώς το κρεμμυδάκι στην κατσαρόλα με το βούτυρο.
• Ρίχνουμε τα καρότα και μόλις μαλακώσουν και πάρουν μυρωδιά από το βούτυρο και το κρεμμυδάκι, τα βγάζουμε όλα μαζί και τα περνάμε στο μπλέντερ.
• Βάζουμε τα (καθαρισμένα) κάστανα σε άλλη κατσαρόλα μαζί με το ζωμό του κοτόπουλου και τα βράζουμε για 20 περίπου λεπτά. Ο χρόνος βρασμού βέβαια εξαρτάται από το πόσο μαλακά θα έχουν γίνει.
• Μόλις τα κάστανα μαλακώσουν αρκετά, τα ξανακαθαρίζουμε από τυχόν κομμάτια φλούδας που έχουν απομείνει και τα περνάμε από το μπλέντερ ώστε να γίνουν…αλοιφή.
• Ρίχνουμε κατόπιν τον πουρέ μέσα στην κατσαρόλα μαζί με τον πολτό από το κρεμμυδάκι και τα καρότα, προσθέτουμε αλατοπίπερο και μοσχοκάρυδο, ανακατεύουμε και στο τέλος ρίχνουμε και την κρέμα γάλακτος. Από πάνω αν θέλουμε ρίχνουμε σοταρισμένα κομματάκια από μπέικον.
• Πασπαλίζουμε με πιπέρι καγιέν ή και με κανέλα.

Προσωπικά, λατρεύω και την πάστα κάστανου βουτηγμένη σε σοκολάτα (εδώ, δε ρωτάνε για θερμίδες!!), που παρασκευάζεται ως εξής:
Βράζουμε τα κάστανα, ώστε να μαλακώσουν αρκετά, τα ξεφλουδίζουμε και τα πολτοποιούμε. Αυτό τον πηκτό πουρέ τον αραιώνουμε με λίγο σιρόπι (που φτιάχνουμε από νερό και ζάχαρη, σε αναλογία 1:1) για να πλάθεται ευκολότερα, χωρίς να θρουλάει (θρυμματίζεται), ώστε να πλάσουμε, στη συνέχεια, μικρά μπαλάκια.
Κατόπιν λιώνουμε τη σοκολάτα (υγείας ή κουβερτούρα) σε χαμηλή φωτιά με τη μέθοδο Βain Marie (δηλαδή σε μια κατσαρόλα με νερό που βράζει τοποθετούμε το δοχείο με τη σοκολάτα ώστε να λιώσει χωρίς να αρπάξει) προσθέτοντας και ελάχιστο βούτυρο ή λαδάκι (για να μην πετρώσει εντελώς η σοκολάτα όταν αργότερα ξαναπαγώσει).
Τέλος, αφού καρφιτσώσουμε με οδοντογλυφίδες τα μπαλάκια (για να μην πασαλειφτούμε ολόκληροι!) περιχύνουμε τη σοκολάτα πάνω τους, ώστε να σχηματιστεί τριγύρω η σοκολατένια κρούστα. Μιλάμε για ονειρεμένη γεύση... Σοκολατάκια με γέμιση κάστανο..λαμβάνουμε ζεστά...